Dlaczego ćmy lecą do światła?

Ćmy, chociaż przez swoją barwę mogą się wydawać mniej interesujące od motyli dziennych, posiadają ciekawy zwyczaj gromadzenia się wokół źródeł światła takich jak latarnie czy ogniska, gdzie zwłaszcza w przypadku tego ostatniego jest to zazwyczaj misja samobójcza. Dlaczego jednak, mimo aktywności nocnej tych owadów, tak bardzo lubią one światło?

Jak się okazuje jest to związane z ich nawigacją podczas lotu. Ćmy stawiają sobie za punkt orientacyjny najjaśniejszy obiekt na niebie. Są to zatem księżyc oraz gwiazdy, jednak gdy pojawia się światło sztuczne zakłóca to ich naturalny mechanizm. Dodatkowo, ćmy mogą być przyciągane do światła o specyficznych długościach fal. Najbardziej efektywne są światła o krótkiej długości fali, takie jak niebieskie. Wiadomo również, że nie są bynajmniej obojętne na światło ultrafioletowe.

Odpowiedzi możemy także szukać w budowie tych owadów. Wzrok ciem jest bowiem przystosowany do funkcjonowania w ciemności. Ich oczy zawierają specyficzne komórki fotoreceptorowe, które są niezwykle czułe na światło. W warunkach naturalnych, delikatne światło księżyca czy gwiazd jest wystarczające do nawigacji. Jednak sztuczne źródła światła, które są znacznie jaśniejsze, mogą „przeciążyć” te receptory, co prowadzi do intensywnej reakcji na światło i tłumaczy, dlaczego ćmy są tak silnie przyciągane do lamp.

Wraz z postępującym rozwojem urbanizacji pojawia się coraz więcej sztucznych źródeł światła. W skrajnych przypadkach, zbyt duża jego ilość (zanieczyszczenie świetlne) może prowadzić do tzw. „pułapki świetlnej”, w której ćmy spędzają zbyt dużo czasu wokół źródła światła, tracąc energię potrzebną na znalezienie pożywienia czy partnera do rozmnażania.

Jak zatem można chronić te owady aby jak najmniej zagrażać ich przetrwaniu?

– Instalowanie czujników ruchu na oświetleniu zewnętrznym, aby światło zapalało się tylko wtedy, gdy jest potrzebne. Jest to rozwiązanie nie tylko przyjazne ćmom, ale również ekologiczne oraz ekonomiczne.

– Wybieranie oświetlenia o ciepłej barwie, które mniej przykuwa uwagę ciem, niż wspomniane wcześniej światło niebieskie.

– Tworzenie przyjaznych siedlisk, czy to na własną rękę sadząc sprzyjające im rośliny np. aksamitki lub lawendę, czy to wspierając różne inicjatywy ochrony ich naturalnych ekosystemów.

Od nawigacji z użyciem księżyca po dezorientację spowodowaną sztucznym oświetleniem, ćmy pokazują, jak złożone i wrażliwe są zależności w przyrodzie oraz jak łatwo mogą zostać zaburzone przez działania człowieka.

Źródła:

edunauka.pl/dlaczego-cmy-leca-do-swiatla

pikio.pl/dlaczego-cma-leci-do-swiatla

nibywiesz.pl/dlaczego-cmy-leca-do-swiatla